Ümmet Gerçeği, ümmetle ilgili sorunlar ve sorumluluklar konusunda hüsn-i niyetle kaleme alınmış değerlendirmelerden oluşan uzunca bir mukaddime/giriş niteliğindedir. Ümmet özeleştirisi de denilebilecek kitabın hazırlanma sürecinde en çok dikkat çeken olumsuzluk, Sünnet-i seniyye ve onun bilgi ve belgeleri olan hadîs-i şerîflere karşı, ümmet kimliği ve bilincine aykırı ve bilimsellikten uzak yaban ve yavan yaklaşımların ülke ve ümmet gündeminde yoğunlaşması olmuştur. Doğrudan veya dolaylı olarak buna bağlı sorun ve sorumluluklar karşısında hatırlatılması gerekli gerçekler ve yapılması luzumlu uyarılar Mehmet Âkif merhumun, Emr-i bil-ma'ruf imiş ihvân-ı İslâm'ın işi Nehyedermiş bir fenalık görse kardeş kardeşi. dizelerine uygun olarak kardeşçe paylaşılmıştır.