Bu çalışmanın amacı, İslâm medeniyetini teşkil eden dinamiklerin sosyal hayatta birinci derecede etkin, belirleyici ve egemen olduğu bir dönemde, İslâm ilim ve kültür çevresinde yetişmiş büyük bir ilim adamının, İslâm medeniyetine dair özgün tasavvuruna dikkat çekmektir. İbn Haldûn'un İslâm medeniyetine dair açıklamaları, bilimsel nitelikli bir tarif olmakla beraber daha ziyade İslâm medeniyetinin ifade ettiği manaya, öze ve dayandığı esaslara dairdir. İbn Haldûn'un açıklamaları, İslâm'ın başlangıcından 800'lü (M. 1400) yıllara kadar olan devreyi kapsar. İbn Haldûn, coğrafî bakımdan Hicâz, Şâm, Irâk, Kuzey Afrika ve Endülüs'ü, siyasî bakımdan Hulefâ-yi Râşidîn, Emevî, Abbâsîler ile Kuzey Afrika ve Endülüs'teki devletleri merkeze almış ve bunlar üzerinde yoğunlaşmıştır.